Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) zgodnie z dyrektywą VAT powinna być zwolniona z opodatkowania. W Polsce zwolnienie to jest realizowane poprzez zastosowanie w przypadku (WDT) stawki VAT w wysokości 0% oraz wskazanie, że VAT. Zastosowanie preferencyjnej stawki w przypadku WDT obwarowane jest jednak koniecznością posiadania odpowiedniej dokumentacji określonej w polskiej ustawie o podatku od towarów i usług. Dodatkowo sprawę dokumentacji skomplikowała Unia Europejska poprzez wdrożenie przepisów tzw. Quick fixes. Celem przepisów było ujednolicenie podejścia do dokumentacji WDT w ramach Unii Europejskiej, ponieważ zauważono, że różne przepisy w państwach członkowskich, mogą być instrumentem optymalizacji podatkowej. Regulacje Quick Fixes są bardziej szczegółowe i wymagające niż regulacje krajowe, dlatego teraz w rękach Ministerstwa Finansów jest decyzja, w którą stronę pójdzie polski fiskus. Warto zaznaczyć, że dzięki swobodzie przepływu towarów w ramach UE, transakcje wewnątrzwspólnotowej dostawy są podstawą działalności wielu firm.
Rozporządzenie Quick fixes
W rozporządzeniu 2018/1912 wprowadzone zostały nowe regulacje w zakresie dowodów wymaganych do udokumentowania WDT i zastosowania preferencyjnej stawki 0%. Co do zasady rozporządzenia Rady UE są stosowane bezpośrednio w krajowych porządkach prawnych i znajdują się wyżej od ustaw w hierarchii źródeł prawa.
Rozporządzenie wykonawcze 2018/1912 przewiduje konieczność zbierania konkretnej dokumentacji pod transakcje WDT. W praktyce sprowadza się to do konieczności posiadania dwóch niesprzecznych ze sobą dowodów zaliczanych do jednej z dwóch kategorii, wydanych przez dwa niezależne od siebie podmioty potwierdzających dokonane WDT. W przypadku zatem, gdy sprzedawca organizował transport powinien on do celów preferencyjnego opodatkowania transakcji posiadać:
- Dwa dowody z grupy A czyli podpisany CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy, faktura od przewoźnika towarów
- Jeden dowód z grupy A jak wyżej i jeden dowód z grupy B tj.: polisa ubezpieczeniowa, potwierdzenie zapłaty za transport, dokument urzędowy wydany przez organ władzy publicznej (np. notariusz) potwierdzający przybycie towarów do państwa UE przeznaczenia, poświadczenie odbioru przez magazyn w kraju przeznaczenia, potwierdzający składowanie tych towarów.
Powyższe dowody powinny być wydane przez dwa niezależne podmioty. W przypadku wywozu towarów przez nabywcę konieczne jest posiadanie pisemnego oświadczenia o przetransportowaniu towarów i wskazanie państwa UE.
Dodatkowo przepisy unijne wprowadzają domniemanie, że podatnik posiadający wyżej wymienione dokumenty wysłał towary. W przypadku braku stosownej dokumentacji, podatnik domniemanie zostaje wzruszone i podatnik powinien posiadać inne dokumenty, które potwierdzają transport towarów.
Podejście organów podatkowych
Powyższe regulacje na poziomie Unii Europejskiej doprowadziły do pojawienia się licznych wątpliwości w zakresie prawidłowości posiadanej dokumentacji WDT. W związku z tym występowali oni z wnioskami do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie indywidualnych interpretacji podatkowych potwierdzających, że posiadana dokumentacja umożliwia skorzystanie z preferencyjnej stawki. Co ciekawe w wielu przypadkach Dyrektor KIS potwierdzał stanowisko podatników, wykazując bardzo liberalne podejście. Poniżej wskazane zostały niektóre interpretacje w tym zakresie.
W interpretacji z 28-02-2020 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.799.2019.2.KW fiskus potwierdził, że wystarczające jest posiadanie zamówienia, CMR, listu przewozowego, faktury za transport i wyciągu potwierdzającego zapłatę za towar. Z kolei w interpretacji z dnia 9 września 2020 r. sygn. 0112-KDIL1-3.4012.230.2020.2.AKS, Dyrektor KIS wskazał, że w przypadku braku możliwości spełnienia warunków określonych w przepisach Rozporządzenia, podatnik może bazować na dotychczas posiadanej dokumentacji, zgodnej z ustawą o VAT. Istotne jest jednak, aby z tych dokumentów wynikał fakt dostarczenia towarów na terytorium innego kraju UE. W innej interpretacji z dnia 3 czerwca 2019 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.125.2019.1.MAZ, wskazano, że dokumenty potwierdzające wywóz mogą być gromadzone jedynie w formie elektronicznej. Dokumenty powinny być autentyczne oraz powinny dokumentować wywóz towarów. W interpretacji wydanej w dniu 22 września 2020 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.506.2020.1.KW, dyrektor KIS wskazał, że podatnik może posiadać jedynie dokumenty w wersji elektronicznej oraz że może bazować na dokumentach, które dotychczas zbierał, tzn. listy przewozowe, CMR oraz specyfikacja sztuk ładunku, a także dokumenty uzupełniające, o których mowa w art. 42 ust. 11 ustawy o VAT.
Podsumowując, na chwilę obecną podatnicy mogą jeszcze uzyskać pozytywne interpretacje w zakresie dokumentacji WDT. Niemniej z nieoficjalnych źródeł wynika, że taka pozytywna praktyka może w niedługim czasie się skończyć i fiskus stanie się dużo bardziej wymagający, co będzie wiązało się z koniecznością zapłaty podatku VAT w Polsce.
